Rocco Ostermann’s column – Inspiratie

‘Nog inspirerende mensen tegengekomen?’ is een vraag die regelmatig gesteld werd wanneer ik mensen vertelde dat we met De Niemanders AZC’s bezochten op zoek naar muziek en verhalen.

Ik had al eens geschreven over een kleine, fantastisch zingende tenor die we op een AZC boot ontmoetten.

Maar er waren er veel meer.

Guy El bijvoorbeeld, een jongeman uit Congo. Ik had al over hem gehoord via Rick en Wout. Zij hadden hem in een AZC ontmoet, waar hij als gast met iemand was meegekomen. Dat werd een fantastische middag, dat hoorde je wel aan de muziek die ze samen hadden gemaakt en opgenomen. Ik was die dag ziek geweest, maar een paar dagen later zou ik hem ook ontmoeten.

Die dag begon met een rotmorgen; fietsend op mijn nieuwe stalen ros (de vorige was de dag ervoor gestolen) schampte ik bijna een rijdende auto. Het scheelde een haartje. Gewoontegetrouw wilde ik op de kruising achteruit trappen, maar ik had voor het eerst van mijn leven handremmen. In een flits bedacht ik me dat, en remde, net op tijd. De remmen piepten als een hond die een pak slaag kreeg: de vullingen braken bijna uit mijn mond door het afgrijselijke geluid.

Wat later kwam ik met de hartslag van een kolibrie aan bij de oefenruimtes van de Arnhemse Jacobiberg. Het was een prille lentedag en gedrieën zaten ze al buiten in het zonnetje te musiceren: Rick, Wout en Guy El. Ik werd bij deze aanblik meteen een stuk kalmer en voelde een glimlach rond mijn mond verschijnen.

Naast liefde op het eerste gezicht, is er volgens Vladimir Nabokov ook liefde bij de eerste aanraking. Bij Guy El was er naast vriendschap voor hem, bij de eerste gulle glimlach die ik van hem kreeg, ook een instant muzikale liefde voor zijn tierelantonen toen hij zijn vingers soepeltjes over de piano liet zweven.

Hij bleek een vleesgeworden muziekencyclopedie. Hij speelde als een juweel dat zonnesprankeltjes afschoot. ‘Oh,’ dacht ik. ‘Met hem gaan we een boel lol beleven.’ Elk muzikaal idee dat we die middag hadden, kreeg als het ware schimmel. Dat klinkt wellicht wat nega-komisch, maar het begon te leven, er begon van alles op te groeien. Het was een muzikaal vegetatief feest. Een ‘limonadejungle’, zoals ik later een nummer zou noemen, dat ook op onze nieuwe plaat schittert.

Ondertussen kreeg Guy El nog steeds geen status. Hij had al zo lang gewacht. Al jaren van huis en haard ook. Veel vluchtelingen ondergaan een tantaluskwelling, wat zoiets betekent als, dat je gekweld wordt, omdat het gewenste nabij is maar onbereikbaar blijft. Ik moest denken aan mijn eigen oude dromen, waaronder die (net als van Guy El) van het op een dag kunnen leven van ‘eigen’ muziek maken.

Ik heb me toentertijd in een desperaat moment wel eens hardop afgevraagd: moet ik deze droom nog steeds waarmaken, of wordt het tijd om hem te overwinnen? Met flitsen van vurige begeestering zou ik eventueel mijn wereld, en die van enkele anderen, kunnen verlichten, maar ik zou er nog geen kachel mee kunnen aansteken. Maar ja, het blijkt dat je voor muziek maken alles over hebt, over móet hebben. Sommigen hebben geen keus. Je moet. Je bent … een muzikant. Zo ook Guy El, en wát voor één!

Toen Guy El ons vertelde dat hij Nederland al vrij rap zou moeten verlaten, stond mijn mond, zoals die van een vis in een kom, wagenwijd open, en werd ik door vraagtekens als haken, in mijn openstaande bek vol tanden, het nuchtere strand van de realiteit weer opgetrokken. Deze jongen zou zoveel moois en vriendelijks hebben kunnen toevoegen aan ons verstarde koude Neder-kikker-land. Ik keek hem aan. Hij zat achter de piano in de studio van Rick en speelde ‘What a wonderful world’ van Louis Armstrong. Ik ging naast hem staan, legde mijn hand op zijn schouder, en zong de tekst van Satchmo en imiteerde diens rasperige bromstem, waardoor Guy El als een malle in de lach schoot. Wat kan die man toch prachtig lachen.

Even later zaten we gedrieën in een restaurant in Lievelde. Ik had de neiging om de hele kaart te bestellen omdat het een belangrijk moment was; het naderende afscheid. Het voelde een beetje zoals het laatste avondmaal. Bij grote momenten wordt er altijd gegeten. Bescheiden als altijd hoefde Guy El slechts een kom groentesoep.

Guy El zit nu in Zuid Duitsland. We hebben nog steeds contact met hem, we helpen elkaar, en we gaan hem bezoeken. Wordt vervolgd? Jazeker. Music is the best!